بررسی تطبیقی مضامین اجتماعی در شعر ملک الشعرای بهار و احمد صافی نجفی

در عصر حاضر مسائل مشترک اجتماعی، زمینه های مشترک فکری را ایجاد کرده است. این مسأله در ادبیّات نمود یافته و خالقان آثار ادبی را به هم نزدیک ساخته و مشترکاتی را بین آن ها به وجود آورده که با بررسی این آثار می توان دریافت که چگونه اندیشه ای مشترک در بین ادبا در هر نقطه ای از جهان شکل می گیرد. احمد صافی نجفی و ملک الشعرای بهار دو شاعر ایرانی و عراقی هستند که با توجّه به مسائل جامعه و مشکلات مردم بخش عظیمی از اشعار خود را به بیان واقعیّت های جامعه اختصاص دادند. صافی در اجتماعیّات خود مسائل متفاوتی همچون مسألة زنان، اجتماع، فقر و اصلاحات اجتماعی را با دقّت بررسی می­ کند و با نگاهی موشکافانه به این مسائل، چارة مشکلات را می­ جوید. بهار نیز در اشعار اجتماعی به مضامین دعوت به اتّحاد و تعاون، دعوت به بیداری و بلند همّتی، زن و بی­عدالتی اشاره دارد. این پژوهش که به شیوة توصیفی– تحلیلی و با تکیه بر مکتب آمریکایی ادبیّات تطبیقی انجام شده است؛ به بررسی مضامین اجتماعی اشعار این دو شاعر برجسته­ می ­پردازد . نتایج حاکی از آن است که مشترکات عمیقی در افکار آن دو وجود دارد که ناشی از مشترکات فرهنگی و اجتماعی است. بر اساس محاسبات انجام شده اوضاع اجتماع و مسأله­ی زنان با 8/25 درصد میزان فراوانی در اشعار صافی به یک میزان تکرار شده­اند، امّا بی ­عدالتی و اصلاحات اجتماعی با 9/12 درصد در اشعار وی به حاشیه رفته است.در اشعار بهار نیز فقر و زن به میزان 27 درصد تکرار شده­اند. امّا دعوت به بیداری و بلند همّتی به میزان 5/4 درصد به حاشیه رفته است.